Post Super Dutch. Fantomy modernizmu tytuł oryginalny: varia reżyseria: varia czas trwania: 94 min. produkcja: varia

(czas trwania: 94’)

BEAUTY AND THE RIGHT TO THE UGLY
reż. Wendelin von Oldenborgh, Holandia/Belgia 2014, 56’

Ośrodek kultury Het Karregat został zaprojektowany przez architekta Franka Van Klingeren jako centralna część nowego osiedla wybudowanego w Eindhoven w 1974 roku. Jego celem miało być propagowanie wspólnotowego charakteru osiedla, a pierwotne założenia projektowe były nowatorskie i jednocześnie utopijne, jak choćby forma otwartego planu, gdzie różne funkcje mogłyby koegzystować. Idealna wizja architekta - bezproblemowego współistnienia funkcji edukacyjnych, usługowych i rozrywkowych w jednej przestrzeni nigdy się nie zrealizowała, a zamiast tego pojawił się szereg konfliktów i zawłaszczeń, odwracających pierwotne intencje projektanta.

Beauty and the Right to the Ugly to filmowy eksperyment autorstwa artystki Wendelien van Oldenborgh, która podąża za modernistycznym językiem architektury i tłumaczy go poprzez szereg performatywnych gestów na język filmu. Zaaranżowane sytuacje i opowieści mieszkańców osiedla pamiętających początki utopijnego projektu i będących świadkami jego rozpadu w różnych wymiarach, a także wizualne eksploracje szczegółów przestrzeni budynku tworzą filmową narrację. Jednocześnie, same narzędzia kinematograficzne pozwalają artystce zbudować alternatywną przestrzeń, która powstaje i rozwija się w trakcie oglądania. Praca jest kontynuacją zainteresowań van Oldenborgh kwestiami wspólnotowości i prywatności oraz roli, jaką pełni w nich sztuka.


BIJLMER ODYSSEE
reż. Urszula Antoniak, Holandia 2004, 38’

Bijlmer w południowo-wschodnim Amsterdamie powstało w latach 70. jako podmiejskie osiedle dla klasy średniej. Szereg identycznych bloków połączonych w heksagonalnym układzie dzieliły rozległe tereny zielone. Jednak podobnie jak w przypadku wielu innych późnomodernistycznych projektów położonych poza centrami miast, założony scenariusz szybko zaczął się zmieniać.

W przypadku Bijlmer znaczącą rolę odegrała postkolonialna przeszłość Holandii: w 1975 roku Gujana Holenderska ogłosiła niepodległość jako Surinam, a holenderskie władze utrzymały obywatelstwo mieszkańców byłej kolonii, czego efektem był gwałtowny napływ imigrantów, z których wielu ulokowano właśnie w mieszkaniach socjalnych w Bijlmer. Do połowy lat 90. XX wieku osiedle uważane było za mało bezpieczną dzielnicę imigrantów, co jednak zaczęło się stopniowo zmieniać wraz z nowymi inwestycjami, a także wyburzeniami części budynków. To właśnie monotonny krajobraz jednakowych bloków stanowi tło i klucz do akcji romantycznej komedii omyłek Bijlmer Odyssee, której bohaterami są młodzi kochankowie, Otis i Penny, rozdzieleni anonimową i przytłaczającą przestrzenią osiedla nocą.

Pokaz w ramach przeglądu
Post Super Dutch: Nowa architektura i jej wyzwania.