Post Super Dutch. Super Koolhaas: od S do XXL
tytuł oryginalny:
varia
reżyseria: varia
czas trwania:
113 min. |
(czas trwania: 113’)
KOOLHAAS HOUSELIFE
reż. Ila Bêka, Louise Lemoine, Francja 2008, 58’
Architektura słynnego Maison à Bordeaux, wybudowanego w 1998 roku według projektu Koolhaasa pokazana z perspektywy gospodyni Guadalupe Acedo i innych osób zajmujących się codziennym utrzymaniem willi. Niezwykłość budynku opiera się przede wszystkim na specyficznej funkcji determinującej jego strukturę: dom powstał dla niepełnosprawnego w wyniku wypadku francuskiego wydawcy, ojca reżyserki.
Z myślą o jego ograniczeniach ruchowych w bryłę domu wpisana została otwarta winda-platforma - na której mógł pomieścić się wózek inwalidzki i biurko - umożliwiająca płynne przemieszczanie się pomiędzy trzema poziomami willi. Wertykalny ruch odbywa się wzdłuż osi dziewięciometrowej biblioteki, łączącej kondygnacje i umożliwia, według opisu architekta, dostęp do „książek, dzieł sztuki i piwniczki z winami”. To Koolhaasowska interpretacja „maszyny do mieszkania”, której sercem jest mechanizm w ruchu. Jednocześnie stał się on wyraźnym znakiem obecności, a może nawet bardziej nieobecności właściciela, gdy ten trzy lata po ukończeniu willi zmarł.
Film jest pierwszą produkcją duetu Ila Bêka & Louise Lemoine, pracujących razem jako Living Architectures. Perspektywa, którą przyjmują we wszystkich swoich projektach to realne życie i funkcjonowanie ikonicznych budynków, a nie spektakularny obraz, reprodukowany w magazynach architektonicznych. Kwestia utrzymania i zapewnienia działania skomplikowanego technicznie domu oraz żartobliwa konwencja spojrzenia od kuchni stanowią punkt wyjścia do dyskusji o życiu architektury i w architekturze. W 2016 roku wszystkie filmy autorstwa Living Architectures stały się częścią kolekcji nowojorskiej MoMA.
LAGOS / KOOLHAAS
reż. Bregtje van der Haak, Holandia 2002, 55’
Pod koniec lat 90. XX wieku Lagos, dziś największa metropolia w Afryce, było miejscem, w którym państwo i władza w dużej części wycofały się ze swoich obowiązków, pozostawiając organizację codziennego życia i przetrwania mieszkańcom. W 1997 roku Rem Koolhaas we współpracy z Uniwersytetem Harvarda zainicjował The Harvard Project on the City z udziałem studentów z USA i Nigerii, w ramach którego afrykańska stolica stała się polem badawczym i studium przypadku. Działo się to w momencie ogromnego przyspieszenia i transformacji wówczas 10-, a dziś być może ponad 20-milionowej aglomeracji.
Jednym ze studentów był Kunlé Adeyemi, późniejszy współpracownik OMA, aktualnie jeden z najbardziej znanych nigeryjskich architektów, założyciel pracowni NLÉ i autor m.in. Makoko Floating School. Mimo wielu wersji (m.in. Lagos: How it Works) żadna z siedmiu książek o projekcie w Lagos nie została dotąd opublikowana, co wynikło m.in. z krytyki, z jaką spotkał się Koolhaas (choćby ze strony George’a Packera w tekście The Megacity w magazynie The New Yorker w 2006 roku).
Film holenderskiej reżyserki Bregtje van der Haak dokumentuje badania Koolhaasa w Lagos w latach 2001-2002, skupiając się na fascynacji architekta anarchiczną, samozorganizowaną i alternatywną wobec zachodniego projektowania strukturą oraz systemem funkcjonowania tego miasta. Lagos w globalizującym i urbanizującym się na niespotykaną wcześniej skalę świecie staje się bardziej symbolem przyszłości niż przeszłości: Lagos nie próbuje nas dogonić. Być może to raczej my zmierzamy w stronę Lagos.
Pokaz w ramach przeglądu
Post Super Dutch: Nowa architektura i jej wyzwania.
KOOLHAAS HOUSELIFE - ZWIASTUN: