PROGRAM 9. FESTIWALU FILMU NIEMEGO:

7 grudnia (czwartek)

20.30     CARMEN | CARMEN
reż. Jacques Feyder, Francja 1926, 98’ 
     muzyka na żywo: CARLOS RAMOS (gitara) & MAREK BOCHNIAK (organy)



Przeniesiona na ekran przez francuskiego reżysera historia pięknej Cyganki o imieniu Carmen oraz zakochanego w niej żołnierza, którego miłość ta zgubiła. Dzięki ogromnej popularności opery Bizeta, historia Carmen jest jedną z najbardziej znanych w zachodniej kulturze. Powieść Prospera Mérimée była inspiracją dla ponad 70 adaptacji filmowych, z których jedną z bardziej znaczących jest niema adaptacja Feydera. W porównaniu do współczesnych mu twórców, Feyder unika eksperymentalnych zdjęć i przyjmuje niemal neo-realistyczny sposób filmowania. Większość zdjęć nakręcono w terenie i stają się one wizualną ucztą od pierwszego ujęcia. Magne- tyczna osobowość odgrywającej rolę Carmen Raquel Meller – hiszpańskiej aktorki i piosenkarki – dodaje wartości tej niezwykłej adaptacji. W epizodzie pojawia się też sam Luis Buñuel. 


8 grudnia (piątek)

18.30     BITWA KWIATOWA i inne – SESJA CUESTA | BATALLA DE FLORES y otros - SESIÓN H.B. CUESTA, Hiszpania 1905-1910, 55’
     prelekcja: Ignacio Nacho Lahoz (IVAC-La Filmoteca, instytucja wyróżniona 
     tegoroczną nagrodą Złotej Kłódki) 10’
     muzyka na żywo: ADRIAN KONARSKI (pianino)



Absolutny rarytas – jedne z pionierskich filmów w dziejach kinematografii hiszpańskiej. Pierwsze filmy walencjańskiej agencji producenckiej Cuesta pochodzą z 1905 roku – od tego czasu, aż do roku 1915, firma tworzy obrazy, które uwieczniają aktualne wydarzenia, święta i walki byków. Filmy z tego okresu łączą pracochłonną konstrukcję dramatyczną i narracyjną z tematyką ludową, dzięki czemu stanowią najważniejszy wkład w historię hiszpańskiego kina. Pierwszy film fabularny, wyprodukowany przez agencję Cuesta, El ciego de la aldea (Ślepiec z wioski) z roku 1906, to kamień milowy w historii hiszpańskiej kinematografii.
Prezentowany wybór jest możliwy dzięki zachowaniu i odrestaurowaniu taśm przez IVAC (Walencjański Instytut Sztuki Filmowej) – instytucję wyróżnioną tegoroczną nagrodą Złotej Kłódki.

W zestawie:

Wizyta Króla Alfonso XII w Walencji | Visita regia de S. M. el rey D. Alfonso XIII á Valencia
lub
Wjazd Króla do Walencji i bitwa kwiatowa | La entrada del Rey en Valencia y Batalla de flores
reż. Ángel García Cardona, Cuesta, 1905, 9’32”
Reportaż z wizyty Alfonsa XIII i jego udziału w bitwie kwiatowej, która odbyła się na jego cześć w kwietniu tamtego roku.

Bitwa kwiatowa | Batalla de flores
reż. Ángel García Cardona, Cuesta, 1905, 3’03’’
Reportaż z bitwy kwiatowej, która odbyła się 1 sierpnia 1905 jako kulminacja Feria de Julio.

Jego Królewska Mość w Albufera | S.M. el Rey en la Albufera
reż. Ángel García Cardona, Cuesta, 1906, 2’24”
Reportaż na temat przejażdżki króla Alfonsa XIII nad jezioro.

Ślepiec z wioski | El ciego de la aldea
reż. Ángel García Cardona, Cuesta, 1906, 9’46”
Ślepiec i mała dziewczynka udaremniają porwanie.

Benítez chce zostać toreadorem | Benítez quiere ser torero
reż. Ángel García Cardona, Cuesta, 1910, 5’
Pierwsza filmowa parodia występów torreadorskich.

Wystawa Narodowa 1910 | Exposición Nacional 1910
reż. Ángel García Cardona, Cuesta, 1910, 21’
Kilka reportaży zrealizowanych w trakcie trwania Wystawy Narodowej w 1910r.

Miejsce nr 13 | La barrera Nº 13
Cuesta, 1912, 4’30”
Toreador tuż przed śmiercią na arenie odrzuca swoją kochankę na oczach swojej żony i córki.


20.30     BODEGA | LA BODEGA
reż. Benito Perojo, Hiszpania/Francja 1929, 89’
     muzyka na żywo: CARLOS RAMOS (gitara) & MAREK BOCHNIAK (organy)



Film oparty na powieści Blasco Ibáñeza pod tym samym tytułem. Poruszająca swym autentyzmem historia miłosna, odgrywająca się w andaluzyjskiej winiarni na początku wieku XX. Dynamiczna kamera, fragmenty taneczne i dobra gra aktorska stanowią o wysokiej klasie tego dzieła. Benito Perojo uznawany jest za ojca kina hiszpańskiego, na którego początkach odcisnął swoje piętno (np. upodobanie do adaptacji dzieł literackich i częste sięganie do folkloru hiszpańskiego). Jego pierwsze dzieła pochodzą sprzed 1920 roku.
Nawiązanie do folkloru flamenco, które zdobyło im masową popularność, zostało skrytykowane przez Luisa Buñuela i innych intelektualistów Pokolenia 27, którzy uznawali "perojizm" za jedną z chorób kina hiszpańskiego. Benito Perojo tworzył do początku lat 70.


9 grudnia (sobota)

18.30     PIES ANDALUZYJSKI | UN PERRO ANDALUZ | UN CHIEN ANDALOU
reż. Luis Buñuel, Francja 1929, 16’ 
     muzyka na żywo: ADRIAN KONARSKI (pianino)



Najsłynniejszy film Luisa Buñuela, hiszpańskiego twórcy, tworzącego we Francji. Kawałek surrealistycznej psychodelii w najlepszym wydaniu, powstały przy współpracy z Salvadorem Dali. Do dziś szokujący i prowokujący, film ten wpisał się na stałe w historię kina światowego.

oraz

SANZ I SEKRET JEGO SZTUKI | SANZ Y EL SECRETO DE SU ARTE
reż. Francisco Sanz Boldoví i Maximiliano Thous, Hiszpania 1918, 63’
     muzyka na żywo: ADRIAN KONARSKI (pianino)



Kilka chwil z życia hiszpańskich marionetek. Pełna humoru opowieść o magicznej sztuce słynnego brzuchomówcy, Francisco Sanza. Mistrzowsko wykonane lalki naturalnej wielkości wyglądają i poruszają się jak żywe, a widz ma możliwość poznania ich niezwykle innowacyjnych – jak na owe czasy! - konstrukcji. Na koniec przedstawiona jest historia zbuntowanej lalki - Don Liborio, który odchodzi od swego twórcy, by wieść niezależne życie, ale – rozczarowany nim – wraca, jak syn marnotrawny, do swego kreatora.


20.30     KARA BOSKA | CASTIGO DE DIOS
reż. Hipólito Negre, Hiszpania 1926, 82’
     muzyka na żywo: QUE PASSA



Film stanowiący zupełne początki kinematografii hiszpańskiej. Nakręcony przez grupę zapaleńców i amatorów obraz, nieco naiwnie pokazujący walkę dwóch młodych adoratorów miejscowej piękności. O względy córki burmistrza stara się syn kacyka, ta jednak zakochana jest w jego słudze. Kolejne wydarzenia prowadzą do dramatu. Film odnaleziony dopiero w 1988 roku, został odrestaurowany przez Filmotekę Generalitat Valenciana we współpracy z Filmoteką Hiszpańską.


10 grudnia (niedziela)

18.30     PRZEKLĘTA WIOSKA | LA ALDEA MALDITA
reż. Florián Rey, Hiszpania 1930, 88’
     muzyka na żywo: CYPRIAN PODLASZEWSKI (pianino)



Dla wielu najlepszy hiszpański film okresu niemego. Młoda kobieta porzuca rodzinną wioskę, zostawiając w niej męża oraz małego synka i wyrusza do miasta w poszukiwaniu lepszego losu. Po latach, mąż odnajduje ją w miejskiej tawernie.. Nazywany hiszpańskim Ernstem Lubitschem, Florián Rey (1894-1962) był bardzo popularnym reżyserem w swojej epoce. Jego dwa filmy (w tym La aldea maldita) znajdują się w pierwszej dziesiątce najlepszych filmów hiszpańskich wszechczasów.


20.30     MUZYKA DLA ILUZJI: ŚWIAT CHÓMONA | MÚSICA PARA UNA ILUSIÓN, UNIVERSO CHOMÓN, Hiszpania 1902-1912, 60’
     muzyka na żywo: JORDI SABATÉS (pianino)



Segundo de Chomón jest jednym z wielkich twórców kina, niesłusznie zapomnianym, mimo wielkiej roli, jaką odegrał. Reżyser, operator, jeden z pierwszych mistrzów kina animowanego, pionier tricków filmowych na skalę światową. W ciągu trzydziestu lat swojej działalności, Segundo de Chomón zrealizował ponad 345 filmów ukazujących szerokie spektrum i różnorodność jego zainteresowań filmowych. Kręcił dzieła o wróżkach i pejzażach magicznych, długometrażowe o duchach, oraz dokumenty, filmy przygodowe, historyczne, westerny i komedie. Jest autorem pięknych i różnorodnych obrazów filmowych, w których szczególnie wyróżniają się taniec oraz humorystyczna choreografia. Prócz serii filmów swojego autorstwa, współpracował także przy realizacji najważniejszych filmów wczesnego kina niemego, takich jak Cabiria (1914) Giovanni Pastrone, oraz Napoleón (1927) Abla Gance. Talent Chomona wpłynął na jego współczesnych i nadal zachwyca jego ożywianie przedmiotów, cieni i lalek.

W zestawie:

Cortinas | Cortinas (fragment filmu El Iris fantástico, 1’)
Tańce kosmopolityczne z wariacjami | Danses cosmopolites à transformation (1902, 4’)
A niech to! | Ah! La barbe (1905, 2’)
Elektryczny hotel | Electric hôtel (1908, 7’)
Robienie serpentyny | Création de la serpentine (1908, 5’)
Pisanki | Les oeufs de Pâques (1907, 4’)
Chińskie cienie | Les ombres chinoises (1908)
Wspaniały album / Walizka Barnuma
| L´album merveilleux / La valise de Barnum (1904, 1905, 4’)
Zaczarowany dom | La maison ensorcelée (1908, 6’)
Król Dolarów | Le Roi des Dollars (1905, 2’)
Metamorfozy | Métamorphoses (1912, 5’)
Czerwone widmo | Le spectre rouge (1907, 9’)
Niech gra muzyka! | En avant la musique (1907, 2’)
Dziwna symfonia | Symphonie bizarre (1909, 5’)

O MUZYKACH:

CARLOS RAMOS (gitara)
Młody wirtuoz gitary, Carlos Ramos studiował grę na gitarze, harmonię i muzykę dawną pod kierunkiem najlepszych mistrzów, w Hiszpanii i w Paryżu. Otrzymał Nagrodę za Interpretację 2002 przyznawaną przez Stowarzyszenie Przyjaciół Colegio de España w Paryżu i występował, jako solista i z towarzyszeniem orkiestry kameralnej na wielu międzynarodowych festiwalach, między innymi na festiwalu Muzyka Hiszpańska w Santiago de Compostela, XIII Biennale Gitarowym w Tricastin (Francja), VIII Spotkaniach Muzycznych Albarracín, festiwalu organizowanym przez Muzeum Miasta Madryt czy na V i VI Międzynarodowym Festiwalu Muzyki Współczesnej w Madrycie.

MAREK BOCHNIAK (organy)
Urodzony w Lublinie (1976) absolwent Studium Organistowskiego w Lublinie. Dyrektor Spotkań z Muzyką Organową w Dąbrowicy. Koncertował w Polsce, Włoszech, Niemczech, Hiszpanii. Kompozytor i interpretator. Często współpracuje z Carlosem Ramosem.

CYPRIAN PODLASZEWSKI (pianino)
Pochodzący z Koszalina 24-letni pianista. Na co dzień jest księgowym oraz tłumaczem języka fińskiego. Na pianinie gra z przerwami od 15 lat. Nagrał domową płytę ze swoimi kompozycjami, w przygotowaniu następna – w przyszłym roku.

ADRIAN KONARSKI (pianino)
Ur. 1975, kompozytor i pianista, absolwent Wydziału Kompozycji, Dyrygentury i Teorii Muzyki Akademii Muzycznej w Krakowie; od 1993 współpracuje z kabaretem Piwnica Pod Baranami, jest ostatnim artystą wprowadzonym przez Piotra Skrzyneckiego; jest autorem wielu piosenek śpiewanych przez artystów z nią związanych; komponuje także muzykę filmową oraz ilustracje teatralne. Autor cenionej muzyki do filmu "Pręgi" Magdaleny Piekorz. Jego kompozycje były prezentowane na wielu prestiżowych festiwalach. Z sukcesem akompaniował także do niemego kina podczas Festiwalu Filmu Niemego w Kinie Pod Baranami.

QUE PASSA
Ceniony w Polsce i w Europie krakowski zespół QUE PASSA to fuzja bogatego harmonicznie flamenco, zrytmizowanej muzyki latynoamerykańskiej, a wszystko podparte feelingiem "muzyki improwizowanej". Na repertuar grupy składają się głównie autorskie kompozycje, których autorem jest założyciel zespołu Jarosław Dzień, a dzięki znakomitemu warsztatowi muzycznemu zespół z powodzeniem wykonuje również utwory takich koryfeuszy jazzu jak: Chick Corea, John McLaughlin czy Al di Meola.

JORDI SABATÉS (pianino)
Jordi Sabatés jest muzykiem eklektycznym, który w swoich koncertach łączy kompozycje klasyczne z własnymi adaptacjami jazzu i jazz fusion. Pracował jako aranżer i kierownik muzyczny, komponował muzykę teatralną i filmową, posiada bogatą dyskografię. Grał także w duetach fortepianowych z Tete Montoliu oraz Chickiem Corea. Brał udział w licznych międzynarodowych festiwalach, w tym jazzowych w Berlinie i San Sebastian, a także w Festival Grec w Barcelonie oraz festiwalach filmowych w Elche, Sevilla i Sitges.
Jordi Sabatés zagra na żywo muzykę, którą skomponował specjalnie do filmów Segundo de Chomóna.