|
Bracia Karamazow
tytuł oryginalny:
Karamazovi
reżyseria: Petr Zelenka
czas trwania:
100 min. |
MFF w Karlowych Warach 2008: Wyróżnienie Specjalne
FPFF w Gdyni 2009: Nagroda Don Kichota
Czeskie Lwy 2009: najlepszy film, najlepsza reżyseria
czeski kandydat do Oscara 2009 w kategorii: najlepszy film nieanglojęzyczny
Film Petra Zelenki, twórcy Opowieści o zwyczajnym szaleństwie i Roku diabła. Film powstał w polskiej koprodukcji, a zdjęcia do Braci Karamazow kręcono m.in. w Krakowie.
Czescy aktorzy z teatru Dejvickie Divadlo przyjeżdżają do Nowej Huty, by wziąć udział w festiwalu teatralnym. Mają wystawić Braci Karamazow na podstawie ostatniej powieści Fiodora Dostojewskiego. Tekst o ojcobójstwie i odwiecznych ludzkich pytaniach: o naturę Boga i zła, w sztuce pobrzmiewa z siłą znaną z pierwowzoru. Deklamowany w przestrzeni nowohuckiego kombinatu, miejsca, które miało symbolizować w socjalizmie „nowy, wspaniały świat”, i w którym nie ma przestrzeni dla Boga, zyskuje dodatkową głębię.
Zelenka zaangażował aktorów, którzy faktycznie od ośmiu lat występują na scenie Dejvickiego Divadla w sztuce Bracia Karamazow. Na ekranie oglądamy próbę generalną tego przedstawienia. Doskonałego aktorsko. Porażającego treścią. Ale jak to na próbie bywa, trzeba wyjść na zewnątrz, przewietrzyć się, zapalić papierosa, poplotkować. Dlatego aktorzy w czasie przerwy stają się na nowo zwykłymi ludźmi zaprzątniętymi bieżącymi sprawami.
Próbie od początku przypatruje się pewien robotnik. Wygląda i zachowuje się dziwnie, niepokojąco. Tuż przed przyjazdem aktorów jego syn miał wypadek. Spadł z wysokości. Teraz walczy o życie. Robotnik, podglądając aktorów, uświadamia sobie, że tekst, który wypowiadają, jest skierowany do niego. Pytania, które padają ze sceny, są jego pytaniami. Dziecko umiera, a on… podejmuje pewną decyzję.
Petr Zelenka o wyborze Nowej Huty jako miejsca akcji filmu: „Bardzo spodobała mi się opowieść o Nowej Hucie jako mieście bez Boga. Kombinat i robotnicze osiedle wybudowała komuna pod koniec lat 40. i miały one być symbolem miasta idealnego - ateistycznego i produkcyjnego molocha. Wydawało mi się, że w takim miejscu dyskusja o wierze, nihilizmie, moralności, sumieniu, którą proponuje Dostojewski, zabrzmi bardziej wyraziście, mocniej, nabierze ironii”.
Nastrój filmu buduje wyjątkowa muzyka skomponowana przez Jana A.P. Kaczmarka, twórcy nagrodzonego Oscarem za muzykę do filmu Marzyciel.
„Film Zelenki jest awangardową, ambitną i kontrowersyjną próbą zmierzenia się z Dostojewskim. To na pewno nie jest czeska komedia o miłości.” Mariola Wiktor, Gazeta Wyborcza
„Zelenka nakręcił film niezwykle wyrafinowany, doskonały aktorsko, wymierzony w najmniejszym szczególe.” Zosia Scisłowska, Kinoskop.pl
„Braćmi Karamazow czeski reżyser utwierdza swoją pozycję jednego z najciekawszych współczesnych europejskich artystów, konsekwentnie podążających swoją własną drogą.” Przemysław Lewandowski, Stopklatka.pl
Film prezentowany podczas Letniego Taniego Kinobrania (2011), tydzień 8: Między naturą a kulturą.
ZWIASTUN:
