kpb

Poeci Krakowa

reżyseria: Maria Guzy; Tomasz Kamiński; Ewa Święs-Kucybała

czas trwania: 84 min.
produkcja: Polska 2018
język: polski
in Polish
info: Filmowy Maraton Poetycki

POETA PISZE SOBĄ | POETA PISZE SOBĄ
reż. Maria Guzy, Polska 2018, 31’

Józef Baran zarówno w wypowiedziach oficjalnych, jak i w rozmowach prywatnych zawsze podkreśla, że jego twórczości nie można jednoznacznie zaszufladkować. Jest twórcą uniwersalnym podejmującym tematy ogólnoludzkie, egzystencjalne, jednak w jego dorobku łatwo zauważyć głęboki związek ze środowiskiem jego dzieciństwa, z miejscem urodzenia, ze wsią Borzęcin. Poeta wielokrotnie wraca do swojego domu, by zachłysnąć się ciszą i spokojem swojej rodzinnej wsi. W swojej twórczości ocala krajobrazy, które pozostały już tylko w nim, ukazuje miłość do ziemi, z której rodzi się chęć przetrwania i siła do życia. Odbył wiele podróży po różnych kontynentach, ale Borzęcin jest punktem wyjścia, układem odniesienia, Itaką w tej prowincjuszowskiej podróży życia. Dlatego sam film ma konstrukcję podróży przez życie bohatera, którego etapy odmierzać będą wiersze z kolejnych tomików, ślady kolejnych przeżyć, doświadczeń, spostrzeżeń. Klamrę stanowi impresja z konkursu recytatorskiego – atmosfera jaką tworzą dzieci i młodzież przygotowujący się do swojej recytacji, poeta na konkursie, publiczność słuchająca wierszy w wykonaniu uczniów.
Józef Baran zabiera widzów na wędrówkę po jego ukochanych miejscach, a w swoim domu w Borzęcinie dokonuje aktu swoistej spowiedzi. Tej podróży towarzyszą archiwalne materiały ze zbiorów TVP oraz wypowiedzi córki poety, jego przyjaciół – Anny Dymnej i Andrzeja Zaryckiego, poety-dziennikarza i autora wywiadu rzeki – Jakuba Ciećkiewicza oraz organizatora konkursu recytatorskiego i dyrektora Borzęckiego domu kultury - Piotra Kani.

 

MODLITWA WIECZORNA | MODLITWA WIECZORNA
reż. Tomasz Kamiński, Polska 2018, 24’

Leszek Elektorowicz należy do najwybitniejszych polskich poetów XX i XXI wieku. Nazywany jest księciem poetów metafizycznych. W swoich wierszach porusza tematy związane z Bogiem, przemijaniem, śmiercią, a także z pamięcią, losem i wiernością swoim przekonaniom. Był bliskim przyjacielem Zbigniewa Herberta. Poznali się w dzieciństwie we Lwowie. Podczas II wojny byli karmicielami wszy, które były używane do produkcji szczepionek przeciwko tyfusowi. Dzięki temu udało im się przeżyć i nawiązać współpracę z Armią Krajową. Poetów łączyła identyczna postawa wobec totalitarnego systemu, jaki panował w Polsce po 1945 roku. W czasach stalinowskich obaj zrezygnowali z publikacji i nie uczestniczyli w życiu literackim. Później starali się zachowywać „przyzwoicie”, ich wiersze były publikowane, ale unikali politycznego zaangażowania i w miarę możliwości wspierali inicjatywy opozycyjne wobec władzy. Elektorowicz dał się także poznać jako wybitny tłumacz poezji amerykańskiej i angielskiej: Roberta Frosta, W.H. Audena, D.H. Lawrence'a, W.C. Willamsa.
Najważniejszym elementem opowieści o Leszku Elektorowiczu jest wywiad z poetą. Mimo 93 lat zachowuje on żywy umysł i przenikliwą inteligencję. Od kilkudziesięciu lat mieszka w Krakowie i jest mocno związany z życiem kulturalnym naszego miasta. W filmie opowiada między innymi o latach 50-tych w Krakowie, praktykach w Bibliotece Jagiellońskiej, pracy w Polskim Wydawnictwie Muzycznym oraz w redakcji Życia Literackiego w latach 60-tych i 70-tych. Z gazety został zwolniony w 1972 roku za krytykę redaktora naczelnego Władysława Machejka. Elektorowicz odkrywa również przed widzami kulisy swojej twórczości poetyckiej i prozatorskiej.

 

ISTNIENIA SENS UKŁADAM | ISTNIENIA SENS UKŁADAM
reż. Ewa Święs-Kucybała, Polska 2018, 28’

Twórczość zmarłego w grudniu 2017 roku Leszka Aleksandra Moczulskiego jest znana nawet tym, którzy nie kojarzą jego nazwiska. Cała jesteś w skowronkach, Ludzie zejdźcie z drogi, bo listonosz jedzie, Wszystko mi mówi, że mnie ktoś pokochał - to tylko niektóre cytaty z jego piosenek, które weszły do codziennej mowy i żyją swoim życiem.
Urodzony w 1938 roku w Suwałkach, absolwent filologii polskiej na Uniwersytecie Jagiellońskim. Był poetą (autorem wielu tomików, ostatni: Antologia) i dramaturgiem, autorem słów do oratoriów Jana Kantego Pawluśkiewicza (Nieszpory Ludźmierskie i Droga Życie, Miłość – Oratorium o Męce i Zmartwychwstaniu Pana). Wydał także kilkanaście tomików wierszy dla dzieci i jest autorem tekstów piosenek takich sław jak Czesław Niemen, Marek Grechuta, Andrzej Zaucha, bracia Andrzej i Jacek Zielińscy z zespołem Skaldowie czy Grzegorz Turnau.
Był artystą finezyjnym, radosnym, zadumanym. W jednym z ostatnich wierszy Potwierdzam napisał: istnienia sens układam i choć kontekst jest słodko-gorzki, to wielorakość twórczości kierowanej do różnego odbiorcy (również dzieci), a także związek ze Wspólnotą pokazują go jako człowieka i twórcę niezwykle wrażliwego. O nim samym i sensie jego twórczości opowie sam poeta, a także m.in. poeta i krytyk literacki Bronisław Maj, reżyser i dyrektor Teatru im. Juliusza Słowackiego Krzysztof Orzechowski, aktorka Anna Dymna, kompozytor Jan Kanty Pawluśkiewicz, Andrzej i Jacek Zielińscy oraz Grzegorz Turnau. Nie zabraknie fragmentów piosenek z tekstami poety, materiałów archiwalnych, fragmentów wierszy oraz zdjęć z prywatnego archiwum artysty.

 

Filmy prezentowane w ramach: Filmowy Maraton Poetycki z okazji Nocy Poezji

Bookmark and Share